Σεμινάριο προφορικής ιστορίας στον Πειραιά_Τετάρτη 31 Μαΐου 2017

Τετάρτη 31 Μαϊου 2017, 18.00 στον Πολυχώρο Απόλλων -Ερμουπόλεως και Πηλίου 1, Καμίνια

"Προσφυγικές γειτονιές του Πειραιά. Από την ανάδυση στην ανάδειξη της προσφυγικής μνήμης"

Ελένη Κυραμαργιού (Ιστορικός ΙΙΕ/ΕΙΕ): Από θύματα πρωταγωνιστές: προσφυγική εγκατάσταση και εργασία στις γειτονιές του Πειραιά, 1922-1930

Νίκος Μπελαβίλας (Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ): Γεωγραφία της προσφυγικής εγκατάστασης

Παρεμβαίνουν οι πειραιώτες δημοσιογράφοι Νότης Ανανιάδης και Σταύρος Μαλαγκονιάρης.

Στη φωτό, ο συνοικισμός παραπηγμάτων του Τουρκολίμανου από δημοσίευση του 1930 στο National Geographic Magazine.

Αγαπητές φίλες και φίλοι,

Την Τετάρτη 31 Μαΐου ολοκληρώνεται ο κύκλος των σεμιναρίων Προφορικής Ιστορίας στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος "Προσφυγικές γειτονιές του Πειραιά. Από την ανάδυση στην ανάδειξη της προσφυγικής μνήμης" που συνδιοργανώνει το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ και το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος της Σχολής Αρχιτεκτόνων- ΕΜΠ με την χρηματοδότηση της Περιφέρειας Αττικής. Ως τώρα, συζητήσαμε για τις διαφορετικές προσεγγίσεις στην ιστορία του Πειραιά από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα και τη διαπραγμάτευση του πειραιώτικου παρελθόντος με βάση τις αντιλήψεις και τις προτεραιότητες της κάθε εποχής. Ακούσαμε τη Δήμητρα Λαμπροπούλου για την μεθοδολογία και το αντικείμενο της Προφορικής Ιστορίας. Ενημερωθήκαμε με μια πρώτη παρουσίαση των δράσεων και των στόχων του προγράμματος από τον επιστημονικό υπεύθυνο Νίκο Μπελαβίλα, τη συντονίστρια Ελένη Κυραμαργιού και τα μέλη της ερευνητικής ομάδας Άννα Λάμπρου και Μάνο Αυγερίδη. Συζητήσαμε με τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες για τα πρότζεκτ συλλογής υλικού και διεξαγωγής συνεντεύξεων που θα μπορούσαμε να πραγματοποιήσουμε στο πλαίσιο των ομάδων προφορικής ιστορίας. Ομάδες οι οποίες θα δημιουργηθούν και θα ξεκινήσουν τη δραστηριότητά τους με την ολοκλήρωση των σεμιναρίων. Ήδη εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για εστίαση της έρευνας σε πολλές προσφυγικές γειτονιές της πόλης όπως το Τουρκολίμανο, η Παλαιά Κοκκινιά, η Καλλίπολη κ.ά. Στην εκδήλωση της Τετάρτης θα συζητήσουμε λεπτομέρειες για την τοπική ιστορία του Πειραιά. Σε αυτό τον διάλογο θα συμμετέχουν δύο έμπειροι πειραιώτες δημοσιογράφοι, ο Νότης Ανανιάδης και ο Σταύρος Μαλαγκονιάρης, ερευνητές και οι δύο "μικρών" άγνωστων ιστοριών της πόλης. H επόμενη φάση, μετά το τελευταίο σεμινάριο, είναι η δουλειά με τις ομάδες προφορικής ιστορίας και τη συλλογή ιστορικού υλικού στις γειτονιές. Θα χαρούμε να συναντηθούμε, να δούμε ακόμα περισσότερες συμμετοχές και ιδέες για τη συνέχεια και να το οργανώσουμε.

Πληροφορίες
Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
20172737595 - kyramargiou@eie.gr

Σεμινάριο προφορικής ιστορίας στον Πειραιά_ενημέρωση

Την περασμένη Τετάρτη ξεκίνησε ο κύκλος των εισαγωγικών σεμιναρίων Προφορικής και Τοπικής Ιστορίας στο πλαίσιο του προγράμματος "Προσφυγικές γειτονιές του Πειραιά. Από την ανάδυση στην ανάδειξη της προσφυγικής μνήμης" που συνδιοργανώνει το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ και το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος της Σχολής Αρχιτεκτόνων-Μηχανικών ΕΜΠ. Στο πρώτο σεμινάριο, λόγω ενός έκτακτου κωλύματος, αντί της προγραμματισμένης εισήγησης της ιστορικού Δήμητρας Λαμπροπούλου, συζητήσαμε για τις διαφορετικές προσεγγίσεις στην ιστορία του Πειραιά από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα και τη διαπραγμάτευση του πειραιώτικού παρελθόντος με βάση τις αντιλήψεις και τις προτεραιότητες της κάθε εποχής. Επιπλέον, έγινε μια πρώτη παρουσίαση των δράσεων και των στόχων του προγράμματος από τον επιστημονικό υπεύθυνο Νίκο Μπελαβίλα, τη συντονίστρια Ελένη Κυραμαργιού και τα μέλη της ερευνητικής ομάδας Άννα Λάμπρου και Μάνο Αυγερίδη, καθώς και μια πρώτη συζήτηση με τους συμμετέχοντες για τα πρότζεκτ συλλογής υλικού και διεξαγωγής συνεντεύξεων που θα μπορούσαμε να πραγματοποιήσουμε στο πλαίσιο των ομάδων προφορικής ιστορίας. Ομάδες οι οποίες θα δημιουργηθούν και θα ξεκινήσουν τη δραστηριότητά τους με την ολοκλήρωση των σεμιναρίων. Ήδη εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για εστίαση της έρευνας σε πολλές προσφυγικές γειτονιές της πόλης όπως το Τουρκολίμανο, η Παλαιά Κοκκινιά, η Καλλίπολη κ.ά. Στις επόμενες συναντήσεις θα χαρούμε να δούμε ακόμα περισσότερες συμμετοχές και ιδέες για τη συνέχεια.

Λόγω της γενικής απεργίας, το προγραμματισμένο για αύριο, Τετάρτη 17 Μαΐου, σεμινάριο δεν θα πραγματοποιηθεί.

Επιπλέον τα επόμενα δύο σεμινάρια αλλάζουν χώρο και θα πραγματοποιηθούν στον πολυχώρο Απόλλων (Ερμουπόλεως και Πηλίου 1, Καμίνια)

Το νέο πρόγραμμα των σεμιναρίων διαμορφώνεται ως εξής:
Τετάρτη 24 Μαϊου, 18.00
Δήμητρα Λαμπροπούλου (Λέκτορας ΕΚΠΑ): Εισαγωγή στην Προφορική Ιστορία

Τετάρτη 31 Μαϊου, 18.00
Ελένη Κυραμαργιού (Ιστορικός ΙΙΕ/ΕΙΕ): Από θύματα πρωταγωνιστές: προσφυγική εγκατάσταση και εργασία στις γειτονιές του Πειραιά, 1922-1930
Νίκος Μπελαβίλας (Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ): Γεωγραφία της προσφυγικής εγκατάστασης

Δημοσιεύματα στον Τύπο (Μάιος 2017)

"Ο ιστορικός άτλαντας του προσφυγικού Πειραιά" (Η Εφημερίδα των Συντακτών, 04.05.2017) (pdf)
"«Προσφυγικές γειτονιές του Πειραιά: Από την ανάδυση στην ανάδειξη της ιστορικής μνήμης» - Σεμινάρια προφορικής ιστορίας 10, 17 και 24/5" (left.gr, 04.05.2017)

Ημερολόγιο συναντήσεων (Απρίλιος 2017)

Πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση εργασίας των ερευνητών και των επιστημονικών υπευθύνων του έργου στο Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος του ΕΜΠ, στις 24 Απριλίου 2017. Στη συνάντηση παρουσιάστηκε ολοκληρωμένη η καρτέλα του οικισμού της Δραπετσώνας. Η καρτέλα περιλάμβανε γενικά στοιχεία για την οικιστική συγκρότηση του οικισμού, πληθυσμιακά δεδομένα, αναλυτικές πληροφορίες αλλά και φωτογραφίες από τους οικιστικούς θύλακες που υπήρχαν στην περιοχή. Το υλικό της καρτέλας έχει αντληθεί από το δημοτικό αρχείο Δραπετσώνας, που βρίσκεται ταξινομημένο στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Δραπετσώνας, άλλες αρχειακές πηγές καθώς και δευτερογενείς πηγές. Συζητήθηκαν αναλυτικά τα προβλήματα και οι δυσκολίες στον εντοπισμό και τη συγκέντρωση υλικού, οι αστοχίες που προέκυψαν κατά τη διάρκεια συγκρότησης της καρτέλας αλλά και η ερευνητική μέθοδος πάνω στην οποία θα συνεχιστεί η συγκεκριμένη εργασία μιας και για τους υπόλοιπους οικισμούς το αρχειακό κυρίως υλικό είναι ιδιαίτερα περιορισμένο. Αποφασίστηκε να συνεχιστούν οι καρτέλες με τους οικισμούς του Κερατσινίου και της Νίκαιας. 

Σεμινάριο προφορικής ιστορίας στον Πειραιά

Σεμινάριο προφορικής ιστορίας στον Πειραιά

10 - 24 Μαΐου 2017

Tο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και η Περιφερειακή Ενότητα Πειραιά ξεκινούν ένα μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα στους Δήμους του Πειραιά με τίτλο: «Προσφυγικές γειτονιές του Πειραιά - Από την ανάδυση στην ανάδειξη της ιστορικής μνήμης».

Το πρόγραμμα αποσκοπεί στη δημιουργία του πολεοδομικού και ιστορικού άτλαντα του προσφυγικού Πειραιά. Πρόκειται για ένα διεπιστημονικό ερευνητικό πρόγραμμα του ΕΙΕ και του ΕΜΠ με τη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Αττικής που έχει στόχο να μελετήσει το σύνολο των προσφυγικών συνοικισμών που αναπτύχθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά μετά το 1922. Μέσα από το πρόγραμμα θα διασωθεί και θα αναδειχθεί η προσφυγική ιστορία και η πολεοδομία των γειτονιών του Πειραιά, που μέχρι σήμερα δεν έχουν μελετηθεί.

Στόχος του προγράμματος είναι να εμπλακούν οι ίδιοι οι κάτοικοι των γειτονιών του Πειραιά να ασχοληθούν με την ιστορία της γειτονιάς τους. Η ανάδειξη της ιστορικής μνήμης του τόπου και των ανθρώπων αποτελεί βασική επιδίωξη του προγράμματος καθώς αυτή αποτελεί συστατικό στοιχείο της συγκρότησης των τοπικών κοινωνιών, της ταυτότητας των κατοίκων, της σχέσης τους με τον τόπο που ζουν. Στο Δήμο Πειραιά θα πραγματοποιηθεί σεμινάριο προφορικής ιστορίας ανοιχτό σε κάθε δημότη που επιθυμεί να εμπλακεί ενεργά στην ιστορία της γειτονιάς του. Τα εκπαιδευτικά σεμινάρια προφορικής ιστορίας θα πραγματοποιηθούν στο Πολιτιστικό Κέντρο «Κώστας Κωσταράκος» (Θήρας και Μαντινείας, Καμίνια) το διάστημα από 10 έως 24 Μαΐου.

Η ενεργοποίηση του δημιουργικού δυναμικού της πόλης μέσα από το πρόγραμμα προφορικής ιστορίας έχει σα στόχο να κινητοποιήσει τους πολίτες να ενδιαφερθούν για το χώρο που ζουν και το παρελθόν τους. Στόχος είναι όλη η πόλη να γίνει ένα εργαστήριο τοπικής ιστορίας όπου οι συμμετέχοντες θα απευθύνονται στις οικογένειές τους, αναζητώντας τα νήματα με το παρελθόν με στόχο την ανασύσταση της ιστορίας των οικογενειών τους και των γειτονιών όπου ζουν. Η ιστορία της κάθε γειτονιάς θα συναρμολογηθεί σαν ένα παζλ από εικόνες και ιστορίες που θα προσφέρει ο καθένας και η καθεμία σε αυτό.

Πρόγραμμα σεμιναρίων :

Τετάρτη 10 Μαϊου, 18.00

Δήμητρα Λαμπροπούλου (Λέκτορας ΕΚΠΑ): Εισαγωγή στην Προφορική Ιστορία

Τετάρτη 17 Μαϊου, 18.00

Ελένη Κυραμαργιού (Ιστορικός ΙΙΕ/ΕΙΕ): Από θύματα πρωταγωνιστές: προσφυγική εγκατάσταση και εργασία στις γειτονιές του Πειραιά, 1922-1930

Τετάρτη 24 Μαϊου, 18.00

Νίκος Μπελαβίλας (Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ): Γεωγραφία της προσφυγικής εγκατάστασης

Πληροφορίες

Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

20172737595 - kyramargiou@eie.gr

Αφίσα

Δελτίο Τύπου